Op donderdag 19 maart 2020 sloot Nederland de grenzen voor mensen van buiten Europa. Ook is er voor vele landen een negatief reisadvies gegeven. De reisinperkingen zijn inmiddels verlengd tot 15 mei 2020, maar het is nog onzeker wanneer weer vrij rondgereisd kan worden. Het wordt afgeraden om naar het buitenland te reizen, tenzij dit strikt noodzakelijk is. Reisorganisaties bieden alternatieve oplossingen zoals omboeking of een reischeck. Moet u dit accepteren? Wat zijn uw rechten en plichten?
Reisovereenkomst en algemene voorwaarden
Wanneer u een reis boekt, sluit u een reisovereenkomst met de reisorganisatie. Dat is de basis voor uw rechten en verplichtingen. Om erachter te komen waar u recht op heeft, dient u eerst uw overeenkomst en de algemene voorwaarden van uw reisorganisatie na te kijken. Daarin kan zijn opgenomen wat u in geval van een uitzonderlijke situatie, zoals de coronacrisis, kunt doen en waarop u recht heeft. Niet alle reisorganisaties hebben gelijkluidende overeenkomsten en / of dezelfde algemene voorwaarden.
In die algemene voorwaarden kan een overmachtsbeding zijn opgenomen, waarin is bepaald, dat u geen recht heeft op restitutie wanneer uw reis door een overmachtssituatie niet kan doorgaan. Als die overmachtssituatie niet nader beschreven is, is het afhankelijk van de omstandigheden van het geval of er sprake is van een overmachtssituatie. De coronacrisis op zichzelf, is geen overmachtssituatie. Nu de overheid heeft ingegrepen, is het reizen onmogelijk geworden. Dit kan een overmachtssituatie opleveren. Het is namelijk niet aan de reisorganisatie te wijten dat de reis geen doorgang kan vinden. Het is voor de reisorganisatie onmogelijk om de reisovereenkomst na te komen door omstandigheden van buiten af.
Als in de algemene voorwaarden is opgenomen in welke situaties sprake is van overmacht, dan gaan de algemene voorwaarden vóór op de algemene wettelijke regeling van overmacht.
LET OP: voor consumenten geldt dat een overmachtsbeding in de algemene voorwaarden niet onredelijk bezwarend mag zijn. In de wet en de rechtspraak is uitgemaakt wanneer sprake is van een onredelijk bezwarend beding, bijvoorbeeld: dat het niet is toegestaan om de overeengekomen prestatie op te eisen (u boekt bijvoorbeeld een vlucht, maar u mag van de vliegmaatschappij niet eisen dat zij de vlucht uitvoert). Uiteraard moeten altijd de omstandigheden van uw situatie worden beoordeeld. Een algemeen geldende regel is er niet.
Reis geannuleerd
Wanneer uw reis is geannuleerd omdat sprake is van een overmachtssituatie, dan hangt het af van hetgeen in de reisovereenkomst en / of de algemene voorwaarden is bepaald of u uw geld terug ontvangt.
We moeten onderscheid maken tussen pakketreizen (bijvoorbeeld vlucht – transfer – hotel) en losse reizen (bijvoorbeeld alleen een vlucht).
Pakketreis
Het is wettelijk geregeld, dat u recht heeft op teruggave van de betaalde reissom indien uw reisorganisatie de reis annuleert. Annuleert u de reis zelf, dan moet u vaak annuleringskosten betalen. U kunt dus beter afwachten totdat uw reisorganisatie zelf uw reis annuleert.
Losse reis
Indien u zelf de vlucht en het hotel bij verschillende organisaties hebt geboekt, dan geldt het voorgaande niet. U bent dan volledig afhankelijk van hetgeen in uw overeenkomsten en de algemene voorwaarden is bepaald. Indien de reisorganisatie niet meer kan voldoen aan haar verplichtingen, dan zou u de overeenkomst kunnen ontbinden en uw geld terug kunnen vorderen. Indien u een vlucht en hotel apart heeft geboekt en uw vlucht wel maar uw hotel niet wordt geannuleerd, dan kunt u in beginsel slechts de overeenkomst met de vliegmaatschappij ontbinden (zie hierna ook Ontbinding van de reisovereenkomst).
Annuleringsverzekering
Als u een annuleringsverzekering gesloten heeft, controleer dan of u deze ook inderdaad kunt gebruiken voor deze annulering. In de algemene voorwaarden van uw verzekeraar is vaak opgenomen, dat in geval van overmachtssituaties de verzekering uw schade niet dekt. Er zijn echter uitzonderingen. Controleer dan ook uw verzekeringspolis en algemene voorwaarden.
Alternatieve oplossingen door reisorganisaties
Ondanks het voorgaande bieden vele reisorganisaties (uit coulance) een alternatieve oplossing aan, bijvoorbeeld in de vorm van een reisvoucher (zie hierna Reisvouchers). De bij de ANVR (Algemeen Nederlandse Vereniging van Reisondernemingen) aangesloten organisaties bieden corona-vouchers aan. Andere organisaties kunnen u ook reisvouchers aanbieden. Kijkt u goed naar de voorwaarden die bij de vouchers worden gesteld.
ANVR
Vele reisorganisaties zijn aangesloten bij de ANVR, een brancheorganisatie van reisaanbieders. De aangesloten reisorganisaties bieden verschillende extra zekerheden. De door hen gehanteerde algemene voorwaarden zijn bijvoorbeeld opgesteld in overleg met de consumentenorganisatie. De kans op onredelijk bezwarende bedingen is daardoor kleiner. Ook is de ANVR aangesloten bij het Calamiteitenfonds en de Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR). De SGR heeft de mogelijkheid geboden om bij noodzakelijke omboeking of annulering van uw reis vanuit het garantiefonds dekking te bieden voor een door uw reisorganisatie uitgegeven voucher, een zogenoemde corona-voucher (zie Reisvouchers).
Tevens is door de ANVR een geschillencommissie in het leven geroepen die uitkomst kan bieden wanneer u het niet eens kunt worden met uw reisaanbieder. Meer informatie: https://www.anvr.nl/default.aspx.
Reisvouchers
Reisorganisaties bieden in plaats van volledige annulering en teruggave van de reissom een voucher aan. De bij de ANVR aangesloten reisorganisaties bieden de zogenoemde corona-vouchers aan. De overige reisorganisaties kunnen ook coulancehalve een reisvoucher aanbieden. Hiertoe zijn zij echter niet verplicht.
Een (corona-)voucher stelt u in staat om uw vakantie op een ander moment te genieten. Op die manier kunt u alsnog op een later tijdstip op vakantie en bent u niet uw reissom kwijt. Dit is een oplossing die de reisorganisaties en reismaatschappijen hebben aangedragen om grote financiële problemen die kunnen ontstaan door massale annuleringen van reizen te voorkomen.
U bent niet verplicht om een reisvoucher te accepteren. U kunt dit weigeren en aanspraak maken op de reeds betaalde reissom. Heeft u een corona-voucher geaccepteerd, maar kunt u er alsnog geen gebruik van maken, dan mag u zich alsnog bedenken. Na verloop van zes maanden kunt u uw reissom alsnog terugvragen. Het tegoed van de corona-voucher valt onder het garantiefonds SGR, dat een vergoeding biedt als een reisorganisatie failliet gaat. Als de reisorganisatie failliet gaat vóórdat u de voucher heeft gebruikt, dan krijgt u de waarde daarvan terug. De corona-voucher is op dit moment één jaar geldig; dat betekent niet dat u binnen dat jaar moet reizen, wel boeken.
Voor de voorwaarden van een (corona-)reisvoucher kunt u terecht bij uw reisorganisatie of reismaatschappij.
Ontbinding van de reisovereenkomst
U kunt er ook voor kiezen om de overeenkomst met uw reisonderneming te ontbinden, indien zij niet aan haar overeenkomst kan voldoen (uitvoeren van uw reis op de afgesproken datum). U kunt dan aanspraak maken op de reeds betaalde reissom. Let er wel op, dat restitutie kan zijn uitgesloten in geval van overmachtssituaties en dat in de algemene voorwaarden een epidemie of pandemie aangewezen kan worden als een overmachtssituatie. Of een dergelijk beding dan onredelijk bezwarend is, hangt van de omstandigheden van het geval af.
Samengevat
Indien uw reis is geannuleerd, dan heeft u kort samengevat de volgende mogelijkheden:
- Reis omboeken naar een andere periode;
- Reisvoucher accepteren;
- Reissom terugvragen (overeenkomst ontbinden);
- Terugvallen op de annuleringsverzekering.
Wat precies voor u mogelijk is, is afhankelijk van uw specifieke situatie.
Heeft u nog vragen over uw rechten in verband met een geboekte reis en de coronacrisis, dan kunt u contact met Pola Switalska opnemen switalska@kampsvanbaar.nl of 046 – 420 5660. Indien het onzeker is of uw geplande reis zal doorgaan, dan kunt u het beste contact opnemen met uw reisorganisatie.